Foto: archief Wijnand Wellink
Jan en Willemien Wellink
Van melkboer naar rijdende winkel en supermarkt.
Iedereen van een wat oudere generatie kan zich de melkboer nog wel herinneren die bij hun thuis aan de deur kwam. Aanvankelijk met een kar of paard en wagen, daarna met een auto en vanaf midden zestiger jaren met rijdende winkels, de SRV wagens.
In 1913 was melkboer Veenhuizen al actief in Silvolde, begin zestiger jaren kwam Jan Veenhuizen nog met paard en wagen, daarna hadden ze een bestelwagen van het merk Borgward.
.
Hardwerkende mensen die melkboeren en hun vrouwen. Zo´n melkhandel was vaak van een echtpaar, de man deed de wijk en de vrouw deed de winkel of zorgde dat de ventwagen up to date was om op pad te gaan, meestal naast haar taak als huisvrouw.
Hier een paar namen van Silvoldse melkboeren die ik mij herinner.
Toon Kolks,
Koos Wildenbeest, Jan en zoon Wim Veenhuizen, Obbink, Hennie ten Have, Henk Pennings die de wijk van Koos Wildenbeest overgenomen had, Gert en Willemien te Mebel en Jan en Willemien Wellink
Naast melk in flessen werd de melk los verkocht. De melk kwam uit een kraantje op de melkwagen en ging via een geijkte maatbeker in een pan van de klant.
Het was rauwe melk die je eerst moest koken en dat koken ging niet zonder problemen. Op het moment dat de melk ging koken moest de pan of melkkoker onmiddellijk van het vuur. Kokende melk kwam omhoog en “kookte over”, dat gaf nogal een troep, en de melk brandde aan. Op de bodem van de pan vormde zich een bruine korst, er hing een vieze geur door het hele huis en de melk kreeg een vieze smaak. Kinderen mochten met een kommetje naar de melkkar en kregen gratis melk van de melkboer.
Om het melkgebruik te promoten werd in 1958 de Brigade der Melkwegvaarders ofwel de melkbrigadiers gelanceerd.
Kinderen die dagelijks een glas melk extra dronken, mochten lid worden van de M-brigade en kregen behalve een mouw-embleem ook een wimpel en gratis toegang tot attracties als Ouwehands Dierenpark en de Efteling.
In de loop van de tijd werden de wijken waarin een melkboer zijn ronde moest doen steeds groter, dat kwam doordat menig melkboer er mee stopte.
In 1965 lanceerde het Zuivelbureau de avonturen van Joris Driepinter die dankzij de melk tot indrukwekkende krachttoeren in staat was.
De aanduiding melkboer raakte in onbruik en de melkman, bediende met een gemotoriseerde wagen zijn wijk. De melk werd nu afgemeten d.m.v. een maatglas door een hendel te bewegen liep er een halve liter in het maatglas die op het melkvat gemonteerd zat. Met een sleutel kon de melkman een kraantje openen waardoor de melk eruit liep. Vanaf 1964 kreeg de melkman concurrentie van de opkomende supermarkten die vanaf dan ook melk mochten verkopen. Veel melkhandelaren breidden hun melkhandel uit met kruidenierswaren, sommigen in de vorm van een rijdende winkel van de SRV.
U weet wel ,,leve de man van de SRV van je hieperdepiep hoeree”.
De SRV wagen is een kleine rijdende supermarkt, bekende merken van het voertuig waren Spijkstaal en Gova.
De naam SRV staat voor 'Samen Rationeel Verkopen'. De SRV is in 1966 ontstaan uit de samenwerking van een aantal groothandels die door heel Nederland voornamelijk leverden aan de melkhandel. De SRV werd een verkoopformule met folders, spaarmunten en spaarzegels, eigen merken, dagblad- en zelfs tv-reclame.
Vernieuwend en grootschalig was de campagne Melk. De Witte Motor. Van “melk moet” naar “melk is je eigen keus.” Die boodschap werd grootschalig uitgedragen tussen 1983 en 1995
Gert te Mebel tijdens de laatste rit in de versierde GOVA truck
De SRV-formule werd in 1995 opgeheven. daarna kwam de formule 'Springer & Partners' voor de rijdende winkels. De formule van de rijdende winkel staat al sinds de jaren zeventig onder druk van supermarkten met een groot assortiment, en door het verdwijnen van de huisvrouw. Anno 2019 zijn er nog circa 100 rijdende winkels in Nederland.
Wijnand Wellink stuurde Silvoldepedia foto’s en vertelde over de winkel aan de hoek Molenberg met de Berkenlaan en zijn ouders Jan en Willemien Wellink
Jan Wellink begon de melkhandel in 1966 met een Volkswagen transporter. In het begin bracht Jan alleen maar melk rond er gingen geen kruidenierswaren mee.
De vrouw van Jan, Willemien Wellink-Kaalberg, begon met de winkel in 1969 toen kruidenier Heister van Berkelaan 39 ermee stopte.
Ergens in deze tijd hebben Jan en Willemien zich toen aangesloten bij de SRV formule ("Samen Rationeel Verkopen”). In 1980 werd de winkel verbouwd om aan de nieuwe eisen van de tijd te voldoen.
Eind jaren 90 besluiten Jan en Willemien om te zaak af te bouwen. Simpelweg omdat er geen bedrijfsopvolging was, geen van de 3 kinderen wilde verder met de zaak.
Terwijl Jan nog verder werkte, werd eerst de winkel afgebouwd om uiteindelijk in februari 2001 met venten en winkel te stoppen na 35 jaar.
In 2003 is het pand aan de Molenberg 7 verkocht aan de huidige bewoners.
Ooit heeft Toon Leijen en z’n familie (Dien, Dianne en Maarten) nog in het huis gewoond.
Bron:
Wijnand Wellink
Wikipedia
Zuivelbureau
Archief Silvoldepedia
Archief John Liebrand